- Περιουσίες 10 δισεκατομυρίων Ευρώ αποφάσισε να μαδήσει
η Βασιλομήτωρ Μαργαρίτα με τα παιδάκια της
σαν να μην έφτανε ο χριστουγεννιάτικος μποναμάς του Καντάφι
για τις ρουφιανιές στην Τυνησία και την Αίγυπτο - Την αλλαγή της νομοθεσίας για τα Εθνικά Κληροδοτήματα φαίνεται πως προετοιμάζει η κυβέρνηση, στοχεύοντας στην εισροή εσόδων στο Δημόσιο. Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής προτείνει μάλιστα σχετικά φορολογικές ελαφρύνσεις, δυνατότητα χαμηλότοκου δανεισμού και απλοποίηση του καθεστώτος διαχείρισης των ακινήτων τους.
Σύμφωνα με το πόρισμα που εξέδωσε η Επιτροπή μετά την ολοκλήρωση της σχετικής έρευνας και την ακρόαση των εμπλεκόμενων φορέων, οι μισές από τις 11.000 κοινωφελείς περιουσίες -η συνολική αξία των οποίων ξεπερνά κατά πολύ τα 10 δισ. ευρώ- βρίσκονται υπό εκκαθάριση. Η διαδικασία κινείται από τη Διεύθυνση Εθνικών Κληροδοτημάτων του υπουργείου Οικονομικών με ρυθμό το πολύ 20 υποθέσεων τον χρόνο, ενώ ταυτόχρονα προστίθενται περίπου 50 νέες. «Χωρίς να έχουν ευθύνες οι απλοί υπάλληλοι θα απαιτηθούν με τα σημερινά δεδομένα περισσότερα από 300 (!) χρόνια για να εκκαθαριστούν όλες οι περιουσίες ενώ στο μεταξύ θα έχουν σωρευθεί περισσότερες από 15.000 νέες υποθέσεις» παρατηρούν στο πόρισμά τους.
30 χρόνια στην αναμονή
Ειδικότερη αναφορά γίνεται στη «σχολάζουζα κληρονομία», τομέας που παρατίθεται ως κραυγαλέο παράδειγμα, αφού όπως υπογραμμίζεται στο πόρισμα αρκετές από τις υποθέσεις εκκρεμούν προς περαίωση 20 με 30 χρόνια: «Μόνον πέντε υπάλληλοι έχουν ορισθεί από το αρμόδιο υπουργείο για να παρακολουθούν τις 3.000 υποθέσεις. Οι κηδεμόνες σπάνια αποδίδουν λογαριασμό των ενεργειών τους και ηθελημένα, ή αθέλητα, βλάπτουν το Δημόσιο, στερώντας από τον κρατικό προϋπολογισμό σημαντικά έσοδα».
«Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, εισρέουν κάθε χρόνο αρκετά χρήματα στις ΔΟΥ από τις σχολάζουσες κληρονομίες. Τα έσοδα αυτά θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερα εάν υπήρχε πρόγραμμα ταχείας εκκαθάρισής τους και δεν παρέμεναν τόσες πολλές υποθέσεις 20 και 30 χρόνια χωρίς να έχουν ακόμη περαιωθεί».
Διευκρινίζοντας πως η συνολική αξία των 11.000 κοινωφελών περιουσιών είναι αδύνατον να υπολογιστεί, καθώς δεν περιλαμβάνεται π.χ. η κατηγορία των «πολύ μεγάλων» κινητών και ακινήτων για τις οποίες δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι συντάκτες του πορίσματος εξηγούν πως το ύψος της προσεγγίζεται διά της αναλογικής μεθόδου δεδομένου ότι: Οι 115 περιουσίες που εντάσσονται στην κατηγορία της «άμεσης διαχείρισης» προσδιορίζονται στην αξία των 41.000.000 ευρώ ενώ οι περιουσίες που διατίθενται για κοινωφελείς σκοπούς ξεκινούν από 200.000 ευρώ και πάνω και φθάνουν κατά περίπτωση σε πολλά εκατομμύρια ευρώ.
Τα μέλη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας στο πόρισμά τους καταγράφουν ως χαοτικό τον χώρο των Εθνικών Κληροδοτημάτων εντοπίζοντας τις παθογένειες που προκαλεί ο συνδυασμός της μακροχρόνιας κακοδιαχείρισης και της ανεπάρκειας των κρατικών υπηρεσιών και απαιτούν:
* Την αντικατάσταση του ισχύοντος νόμου του 1939 από σύγχρονες διατάξεις. Στο πόρισμα υπογραμμίζεται πως λόγω της πανσπερμίας των τροποποιήσεων που μεσολάβησαν, εφαρμόζεται μη ενιαίο σύστημα που προκαλεί έως και αντισυνταγματικές ανισότητες κυρίως στο επίπεδο του ελέγχου.
* Την ενιαία και αποκλειστική εποπτεία, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, από το υπουργείο Οικονομικών με τη σύσταση Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και Κληροδοτημάτων. Την κατάργηση της εποπτείας που ασκείται από το υπουργείο Παιδείας όσον αφορά τα πανεπιστήμια, όπου και προτείνεται η σύσταση ειδικής υπηρεσίας ανά ΑΕΙ.
* Την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος της «σχολάζουσας κληρονομίας», τομέας που «δεσμεύει τεράστια ποσά».
* Τη διαφάνεια μέσω ανάρτησης στο Διαδίκτυο, των ετήσιων προϋπολογισμών και απολογισμών των κληροδοτημάτων και των αποφάσεων που λαμβάνονται από τα όργανα διοίκησής τους. Προτείνεται να προηγηθεί της αλλαγής του νόμου η πλήρης καταγραφή της φυσιογνωμίας τους -ως προς τον σκοπό τους και την περιουσία τους. *
...
Της ΕΛΕΝΑΣ ΒΑΡΙΝΟΥ
Έντυπη Έκδοση
Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011